بلاغت فارسی
فاضل عباس زاده؛ بهزاد اسبقی؛ مهرداد آقائی
چکیده
چکیدهزبان حافظ چند وجهی و هنری است واژه‌ها و ترکیبات و به تبع آن عبارات و جملات در شعر او خطی و تک معنایی نیست، بلکه متعدد و اتساعی است و این ویژگی هنری باعث شده که انسان در جستجوی معنا برای زندگی‌اش، گم شدۀ ذهن و ضمیرش را در لایه‌های معانی ابیات او یافته و او را سروش‌وار در آسمان‌ها پایگاه بخشد. پژوهش حاضر، از طریق نقد خواننده محور ...
بیشتر
چکیدهزبان حافظ چند وجهی و هنری است واژه‌ها و ترکیبات و به تبع آن عبارات و جملات در شعر او خطی و تک معنایی نیست، بلکه متعدد و اتساعی است و این ویژگی هنری باعث شده که انسان در جستجوی معنا برای زندگی‌اش، گم شدۀ ذهن و ضمیرش را در لایه‌های معانی ابیات او یافته و او را سروش‌وار در آسمان‌ها پایگاه بخشد. پژوهش حاضر، از طریق نقد خواننده محور ضمن بررسی بافه‌های بلاغی در یک بیت حافظ، تلاش می‌کند استنباط خود را از این بیت به عنوان ساختار پذیرفته شدۀ معنا به سمت عملکرد جاری ذهن خوانندگان گرایش داده، و وجوه معانیِ پنهان در پوشش حریری واژگان هنری قابل تفسیر آن را بازگو کند. بدین ترتیب بر اساس بافه‌های بلاغی و معانی اتساعی، هیچ یک از شارحان حافظ تاکنون به این هنر فخرآمیز او در این بیت اشاره نکرده‌اند. البته اهمیت بحث، از آن جهت نیست که این نوشته، اولین پژوهش در باب مسائل تراکم تصویر باشد، بلکه اهمیت آن، از این جهت است که پژوهش حاضر سعی دارد با روش توصیفی- تحلیلی معانی درست و نزدیک به ذهن این بیت را که شرح زیادی درباره آن نوشته شده، به خوبی ارائه دهد. از خلال نتایج پژوهش متوجه شدیم که زیبایی هر تصویر تا حدی نمایان است که رمز ابداع و به وجود آمدن آن بر مخاطب پوشیده شده و حافظ در این غزل به خوبی از عهده آن برآمده است.
